Greenwashing, SDG goals en storytelling: alles over duurzame communicatie

Duurzame communicatie, dat is communiceren over duurzaamheid, toch? Vertellen over de energietransitie, maatregelen die burgers kunnen nemen om hun huis te verduurzamen, de SDG goals van de Verenigde Naties. Dat soort dingen. Klopt allemaal. Maar het is meer.

Onder duurzame communicatie kun je 3 dingen verstaan:

  1. Communiceren over duurzaamheid.
  2. Het duurzaam gebruik van je communicatie-uitingen.
  3. Je manier van communiceren – open en eerlijk, transparant zijn.

Punt 1 is dus alle communicatie die met duurzaamheid te maken heeft. Nog even voor de volledigheid: dat is niet alleen het klimaat. Kijk naar de 17 SDG goals van de VN en je hebt een goed beeld.

Duurzaam gebruik van communicatie-uitingen

Over punt 2 kan ik kort zijn: denk goed na over je communicatie-uitingen, zoals je brochures, flyers en give aways. Of die wel echt nodig zijn en of je manier van communiceren wel de juiste is.

Bijvoorbeeld: als het salesteam freebies wil uitdelen op een beurs, doe je dat dan? We zijn zo gewend om goodies te krijgen en weg te geven. Zeker op beurzen. Aan het einde van de dag sjouwt iedereen zich rot met pennen, bloknootjes en brochures. Gratis, want dat vinden we leuk.

Maar wat gaat de ontvanger daarmee doen? Gaan die brochures echt mee naar huis of belanden ze in de prullenbak? En hoeveel reclamepennen heb jij in huis slingeren? Hoe effectief is zo’n pen nu eigenlijk? Bovendien: al die spullen worden voor jou geproduceerd en veroorzaken dus uitstoot.

Als je als bedrijf echt met duurzaamheid aan de slag wilt, dan ben je hier ook kritisch op. Is het echt nodig? Ja? Zoek dan naar de meest duurzame optie. En is het niet echt nodig? Stop er dan mee.

Transparante communicatie

En dan punt 3 – transparante communicatie. Open en eerlijk communiceren. Over alle aspecten van je business. Over de herbruikbare koffiekopjes, je personeelsbeleid en je productiemethodes. Niet alleen van je eigen productieproces trouwens, maar die van de hele keten. Ketenverantwoordelijkheid dus.

Waarom wil je transparant communiceren?

En ja, dit geldt voor organisaties met duurzame doelstellingen. Maar in feite geldt dit voor iedereen. Want iedereen wil met een betrouwbare partner werken. Jouw potentiële klanten en ook je huidige klanten waarderen het als je eerlijk bent. Als je zaken niet groter of beter maakt dan ze daadwerkelijk zijn.

Deze manier van communiceren leidt tot betere klantrelaties. Belangrijk, want een tevreden klant bedien je over het algemeen langer. Nieuwe klanten ‘binnenhengelen’ kost tijd en geld. Als jouw bestaande klanten tevreden over je zijn, heb je minder nieuwe klanten nodig.

Communiceren zonder greenwashing

Vermijd ‘greenwashing’ of een andere vorm van ‘washing’. Nog even voor de duidelijkheid: ‘greenwashing’ is wanneer een organisatie zich een stuk groener voordoet dan ze daadwerkelijk is.

Zo werden Decathlon en H&M in 2022 door de Autoriteit Consument & Markt (ACM) op de vingers getikt. De ACM is een onafhankelijke toezichthouder ziet erop toe dat bedrijven eerlijk concurreren en beschermt consumentenbelangen.

H&M en Decathlon

Op de websites van H&M en Decathlon stonden duurzaamheidsclaims die de bedrijven niet goed konden onderbouwen. Voor consumenten was het daardoor onduidelijk hoe duurzaam de kleding was die beide ketens verkochten. Inmiddels hebben beide bedrijven deze claims van de websites gehaald en nemen ze maatregelen om hun klanten beter te informeren.

Patagonia

Ook Patagonia was laatst in het nieuws. Patagonia is een merk outdoorkleding dat als superduurzaam bekend staat. Country Manager Benelux Cem Tanyeri: ‘Het is ons doel om in 2025 volledig te produceren op basis van 100 procent gerecyclede of natuurlijke materialen. Daarnaast willen we CO2-neutraal zijn in 2025. En ja, dat geldt ook voor onze fabrieken. Verder willen we aantonen dat in principe elk merk in de outdoor business dit kan realiseren, mits je dat ook nastreeft. Het is schokkend dat vooralsnog minder dan 5 procent van alles dat geproduceerd wordt voor de outdoormarkt, gemaakt is van gerecycled materiaal.’

Follow the Money

Mooie woorden. En toch was ook dit duurzame merk laatst negatief in het nieuws. Follow the Money schreef in een artikel dat de kleding van Patagonia in dezelfde fabrieken geproduceerd wordt als de kleding van fast-fashionmerken als asos, Primark en Nike. En dat de medewerkers hetzelfde behandeld worden: erbarmelijk. Het is nog even afwachten welke gevolgen het artikel van Follow the Money voor Patagonia zal hebben.

Leidraad duurzaamheidsclaims

De ACM heeft een Leidraad duurzaamheidsclaims opgesteld. Hierin staan 5 vuistregels. Dit zijn ze:

  1. Maak duidelijk welk duurzaamheidsvoordeel het product heeft
  2. Onderbouw duurzaamheidsclaims met feiten en houd ze actueel
  3. Vergelijkingen met andere producten, diensten of bedrijven moeten eerlijk zijn
  4. Wees eerlijk en concreet over de duurzaamheidinspanningen van uw bedrijf
  5. Zorg dat visuele claims en keurmerken behulpzaam zijn voor consumenten en niet verwarrend

Je ziet dat de ACM het over producten heeft. Maar dit geldt natuurlijk ook voor diensten.

Nog een voorbeeld – Coolblue

Transparantie dus. Een voorbeeld van een bedrijf dat dit al doet, is Coolblue. Coolblue is over de hele linie met duurzaamheid bezig, met hun producten, de verpakking en het vervoer. En daar communiceren ze over op hun website.

In eerste instantie was ik behoorlijk onder de indruk. Het duurzaamheidspagina leest lekker weg, er staat veel informatie over de activiteiten van Coolblue. Ze hebben flinke investeringen gedaan, ze zijn duidelijk gemotiveerd.

Coolblue streeft naar duurzaamheid, maar wat houdt het in?

En toch heb ik een kanttekening: het mag nog wel wat concreter. Zo geven ze bij het kopje CO2-uitstoot verminderen het volgende aan: ‘We streven ernaar om onze CO2-uitstoot te verminderen. Bijvoorbeeld door meer bestellingen op de fiets te bezorgen en zo min mogelijk energie of brandstof te gebruiken. En wat we toch nodig hebben, is zo groen mogelijk.’

Top! Maar: wat is het huidige verbruik? Hoeveel wil Coolblue verminderen? En wanneer willen ze dit doel bereiken? Die informatie geven ze niet.

Nog een voorbeeld: ‘In al onze winkels kunnen klanten oude smartphones inruilen voor korting op een nieuwe. Een deel van de smartphones die we op deze manier inzamelen, geven we een tweede leven door ze te refurbishen. De rest wordt milieuvriendelijk verwerkt.’

Ook dit is weinig concreet. Hoeveel telefoons neemt Coolblue in, welk percentage wordt gerefurbisht en is dit aantal gegroeid of juist gedaald ten opzichte van de afgelopen jaren?

Om in je hoofd te houden

Niemand is perfect. En niemand is 100% duurzaam. Dat is gewoonweg niet mogelijk. We zijn allemaal op pad. Alleen is de een wat verder of langer op weg dan de ander. Dat begrijpen je klanten wel. Geef dus aan waar je staat en wat je nog te doen hebt.

Dus, hoe dan wel?

Geef aan dat je duurzame ambities hebt. En wat die zijn. Vertel waar je nu staat en waar je naartoe wilt. Wees concreet. Hiervoor kun je de volgende vragen stellen:

  • Hoe duurzaam ben je nu en welke doelen wil je bereiken?
  • Per wanneer?
  • Op welke manier ga je dit doen?
  • Waarom vinden jullie dit belangrijk?

Wees concreet, maar geen vakjargon en geen grafieken

Let op, als je over je ambities gaat vertellen, gebruik dan niet alleen maar getallen en grafieken. Vakjargon kun je ook beter vermijden. Daar worden alleen de vakexperts blij van en je doelgroep is ongetwijfeld groter.

Zoals potentiële werknemers. Die willen weten wat je doet en wat je drijfveren zijn. Of je buren. Zij willen weten of ze veilig naast je kunnen wonen. Zeker als jouw bedrijf iets produceert. Zij willen gerustgesteld worden, met wat vage informatie zullen zij niet tevreden zijn.

Kortom, best nog een spagaat. Hoe doe je dat dan wel?

Gebruik Storytelling

Vertel verhalen. Over je organisatie. Met storytelling verbind je emoties met ratio. Met feiten. Op deze manier vertel je een krachtig verhaal dat aanspreekt. Je laat zien wat je doet, hoe je dat doet en waarom je dat doet. Op deze manier laat je zien dat je een fijne werkgever en buur bent. Die haar verantwoordelijkheden serieus neemt. Maar natuurlijk ook: een organisatie met wie goed is zaken te doen.

Wat als het misgaat?

Wat als je een probleem hebt? Als je een stuk minder duurzaam bent of produceert dan je wilt? Of als je minder duurzaam blijkt te zijn dat je eerder communiceerde?

Dan zit er niets anders op dan met de billen bloot te gaan. En ja, dat is vervelend. Maar draai het eens om. Werk jij liever met een organisatie die fouten verbergt of met een die toegeeft dat er iets misgegaan is?

Overal worden fouten gemaakt en niet alles is te voorspellen. Soms ligt het aan je eigen organisatie en had het voorkomen kunnen worden. En soms is het overmacht.

Plan A, B en C

Zorg in dit soort gevallen wel voor een plan B. En C. Niet alleen om het daadwerkelijke probleem op te lossen. Maar zorg ook voor een communicatieplan. Zodat je je daarover geen zorgen hoeft te maken.

Impact met een bakje ijs

Shoot! Was ik alweer vergeten mijn eigen bakje en lepel mee te nemen.

Verbod op wegwerpplastic

Vanaf afgelopen 1 juli mag de horeca je eten niet zomaar in plastic verpakking doen. Je moet wat meer betalen, of de verkoper moet met een andere oplossing komen. Zo zag ik al een grote houten boot voorbijkomen waarin de plaatselijke sushitent hun sushi gaat doen.

Duurzaam eten en drinken

Je kunt natuurlijk ook met je eigen pan of bakje naar de fastfood keten, de friettent en de ijscoboer.

Wat een gedoe

Eerlijk? Soms vind ik het allemaal best lastig. Gedoe. Mijn eigen broodzak meenemen naar de bakker. Weer een ander zakje meenemen naar de supermarkt. Water opvangen voordat ik ga douchen.

Soms heb ik gewoon geen zin om me het braafste kindje uit de klas te voelen. Zeker als ik de buurtjes de tuin weer overdadig zie bewateren of als ik al het plastic in de supermarktkarretjes zie liggen. Plus al die dode dieren die in dat plastic zitten.

Druppels op de gloeiende plaat

Dan zakt de moed me in de schoenen. Want hoe helpen die paar druppels van mij op die gloeiende plaat nou? Zeker ten opzichte van die grote golven die grote bedrijven veroorzaken en die overheid die maar niet lijkt te willen.

Dan wandel ik maar weer een rondje. Of ik duik een boek in. En bedenk ik me dat ik gelukkig niet alleen ben. En dat al die druppels samen hopelijk gauw het kantelpunt gaan betekenen.

Sustainable Transitions door Jan Rotmans

Want zoals Jan Rotmans, Professor in Sustainability Transitions, ook aangeeft: je hebt 25% van de bevolking nodig om een systeem definitief en onomkeerbaar te laten kantelen. Hij schat dat we nu op zo’n 20% zitten. Nog even doorzetten, dus.

Wat doe jij wanneer het allemaal niet zo lekker wil? Deel je tips hieronder en inspireer anderen!

Overigens was mijn ijsje wel echt vurrukkuluk. Chocolade-kersen, gember-ananas en kokos. En guilt- en cruelty-free.

Wil jij ook meer impact maken?

Moeten veel meer mensen van jouw duurzame & dierzame diensten en producten weten? Stuur mij een bericht, dan gaan we dat samen regelen. Want hoe meer impact, hoe beter. Dat bericht kun je naar mirjam@mirjamvanelst sturen. Je kunt je ook gebruik maken van de contactpagina, die vind je hier: Contact – Woorden per Kilo (mirjamvanelst.com)

Saving Private Ryan en de Franse slag

Ik was er even niet. Ik sloot een mooie opdracht af en dat was het perfecte moment om op vakantie te gaan. Naar Normandië! We verbleven in Colleville-sur-Mer, oftewel Omaha Beach. Zomaar zonder het zo te plannen vierden we Bevrijdingsdag in Normandië. Best bijzonder.

Bevrijdingsdag in Normandie

Wat is Normandië een prachtig stukje Frankrijk! En wat een geschiedenis. We bezochten alle 5 de stranden waar onze bevrijders landden op D-Day: Omaha Beach, Gold, Juno, Sword en Utah Beach. En natuurlijk de Amerikaanse begraafplaats. Zo indrukwekkend.

Honderdduizenden bommen en granaten

Zoveel monumenten, herdenkingstekens en getallen. Ik werd gebombardeerd met aantallen en nummers. Doden, gewonden, tanks, artillerie die gebruikt was. Ongelooflijk, niet te bevatten. Zoveel mensenlevens die er verloren zijn. Brok in mijn keel.

Maar wat me het meeste raakte: de verhalen. Zoals het verhaal van die ene vrouw die op de Amerikaanse begraafplaats ligt. Er liggen maar een paar burgers op deze begraafplaats, zij is er een van. Ze kwam om tijdens een Rode Kruis missie.

En de 3 broers waar de film ‘Saving Private Ryan’ op gebaseerd is. Je zult het maar thuis krijgen, 3 zoons gevallen in de oorlog. En dan ook nog eens zo ver weg. Weer een brok in mijn keel.

De kracht van storytelling

Dat doet storytelling. Alle monumenten en herdenkingstekens waren enorm indrukwekkend, maar wat de meeste indruk op mij maakte, waren toch de verhalen. De verhalen van de mensen die de halve wereld over reisden om Europa te bevrijden en die in veel gevallen niet meer thuiskwamen. Bij deze quote van een vader hield ik het maar met moeite droog:


“Spiritually, we feel that he is as close to us buried in France as if he was buried here. We are consoled to some extent in knowing he is buried in the soil he flew over and helped to win back.”

We vertellen elkaar al sinds het begin der tijden verhalen. Dat doen we niet voor niets, zo onthouden we informatie. Eerst mondeling, bij het haardvuur, toen op papier en nu op social media. Zonder storytelling waren klassiekers als de Illias en de Odysee, maar ook Roodkapje voor altijd verloren gegaan.

Storytelling werkt perfect om een boodschap over te brengen. Zoals in Normandië: dit nooit meer.

Wat ik leerde van onze verhuurder

We hadden best een bijzondere verhuurder. Hij was heus heel aardig en reageerde ook snel op onze klachten. Die we keurig als vragen verpakten. We werden alleen niet geholpen. Wijze les: als je geen zin hebt in een lange-termijnrelatie met je klant, steek er dan vooral geen energie in.

Zo hadden we geen internetverbinding. We mochten de wifi van de buren gebruiken, maar die werkte alleen als we onze telefoon buiten het raam hielden of als we in de tuin stonden. Dat moet een leuk beeld zijn geweest voor onze buren. 😉

Het keukengerei kwam waarschijnlijk uit de erfenis van een oud omaatje of een hele foute kringloop. Een washandje voor 2 personen voor een hele week voelde ook wat karig. Kortom: het was het allemaal net niet. Wat we dan wel weer hadden: een lekkage. Wel weer consequent: ook die werd niet verholpen.

Was dit onze ergste vakantie ever?

Erg? Welnee! We hadden een geweldige vakantie. Gaan we ooit nog terug? Nee. Want nu hebben we Omaha Beach wel gezien. Je gaat daarnaartoe om de historie, niet om de sights in Colleville-sur-Mer. Want die zijn er niet.

Dus ik snap de verhuurder wel. Hij had onze huur geïnd, hij reageerde snel genoeg om een okay review te krijgen op AirBnB. Maar waarom verder investeren in mensen die nooit meer terugkomen?

Wil jij wel waar voor je geld?

Wil je wel een duurzame relatie opbouwen met je tekstschrijver en communicatiespecialist? En waar voor je geld krijgen? Stuur mij dan een bericht. Want naar mijn bescheiden mening komt zo’n langdurige relatie jouw uiteindelijke doel ten goede: meer impact maken.

Geweldloze communicatie – ik ben okay, jij bent okay

Die ander snapt het niet! Ik zal het eens goed gaan uitleggen, dan komt het wel over en dan krijg ik gelijk!

Denk jij dit ook vaak, regelmatig of soms? Dan heb ik nieuws voor je. Die ander snapt het wel. En snapt jou ook. Alleen.. Ze hebben een andere mening. En geen zin om jouw mening over te nemen.

Wie heeft er gelijk?

Ook al gaat het om hele belangrijke issues en ben je overtuigd van jouw gelijk, het is mogelijk dat iemand het niet met je eens is. Om verschillende redenen.

Overhalen heeft geen zin

En dan nog wat: het heeft geen zin om die ander over te gaan halen. Om aan te geven dat jij gelijk hebt. En de ander dus niet. Werkt niet, lieve mensen.

Training Klimaatcommunicatie

Daar kwam ik onlangs weer achter tijdens de training Klimaatcommunicatie van Manu Busschots van Deep Change Academy in Amersfoort.

Wat werkt dan wel?

Luisteren. Vragen stellen. Zorgen voor verbinding. Niet oordelen. Dat werkt. Ik ben okay en jij bent okay. Nieuwsgierig zijn.

Geweldloze communicatie

Het was een mooie dag, daar in Amersfoort. Ondanks de regen. Geweldloze communicatie, daar ga ik de aankomende tijd mee aan de slag. Want: ik ben okay en jij bent okay.

Ben jij op zoek naar communicatie

Ik ben bereikbaar en wellicht kan ik je ondersteunen bij jouw projecten. Neem contact met mij op of stuur mij een e-mail mirjam@mirjamvanelst.com

Doe mij een sushi sandwich en een frisse blik

“Doe mij maar altijd hetzelfde, dan weet ik precies wat ik krijg,” zei een bekende van mij een tijdje geleden. Aan deze uitspraak moest ik denken toen mijn sushi sandwich arriveerde van de week, op een zonnig terras in Den Bosch.

Sushi sandwich, kom maar door

Ik houd ervan, nieuwe dingen proberen. Logisch, anders had ik geen ‘iedere dag iets nieuws doen challenge’ gedaan. Nou zijn er grenzen. Er zijn dingen die ik aan me voorbij laat gaan, zoals de wormen en de kwal die ik laatst op een menu zag staan. Echt? Ja.

Maar goed, de sushi sandwich dus. Had ik nog nooit gegeten en leek me lekker. En dat wassie ook! Het is eigenlijk gewoon een wat uit de klauwen gewassen sushi. In de vorm van een tosti. Nou ja, je ziet het op de foto.

Altijd hetzelfde is saai

Hoewel ik me best kan voorstellen dat het fijn is om precies te weten waar je aan toe bent, toch vind ik het saai. Je loopt weliswaar geen risico, maar er gebeurt ook nooit iets nieuws. Je doet geen nieuwe ervaringen op. Zo loop je misschien wel je nieuwe favoriete gerecht mis.

Tijdens de coronaperiode merkte ik dat ik nieuwe impulsen miste. Best fijn, om met een goed boek op de bank te zitten, maar nieuwe dingen proberen is ook echt goed voor je.

Naar een museum gaan, een onbekend straatje inwandelen, iets eten waar je nog nooit van gehoord had. Je stelt je open, je legt nieuwe verbanden en je wordt er zelfs slimmer van.

En dat geldt ook voor je teksten en je communicatie. Altijd hetzelfde is gewoon saai. Het stimuleert niet. Gelukkig is dat te fixen.

Wil je een frisse blik?

Dus: hoe zit dat met jouw organisatie? Zijn jullie ook toe aan iets nieuws? Op het gebied van teksten? Mooie en geweldige teksten waarmee je de wereld laat zien wat voor fantastisch werk jouw organisatie doet?

Of kun je een frisse blik gebruiken op jouw marketing en communicatie? Laat mij dan jouw sushi sandwich zijn! Corny? Ja. Maar hey, ik wilde ook iets nieuws proberen. 😉 Op de contactpagina kun je me een bericht sturen, dan maken we een afspraak. Fijne dag!


Over frustratie en inspiratie in communicatie

Mirjam van Elst – duurzame & dierzame communicatie

Vorige week donderde ik van een trapje. Laatste tree gemist in het Noordbrabants Museum, net nadat ik dit prachtige kunstwerk zag.

En dat deed me toch zeer

Lang verhaal kort – ik verzwikte mijn enkel, heb nu een flink ei op m’n voet en lopen is heel erg lastig.

Dus: krukken huren. Leek me handig. Om toch redelijk mobiel te zijn.

Hier begon de frustratie

Dat bleek een uitdaging. De website van Medipoint, de partij waar je hulpstukken als krukken kunt bestellen, is gruwelijk onhandig en onduidelijk. Zo onduidelijk dat je wel moet bellen.

De mensen van het callcenter hebben het enorm druk. Dat begreep ik van het bandje dat mij minstens 15 minuten lang om de zoveel seconden voor mijn begrip bedankte.

Vervolgens vertelde de dame aan de telefoon mij dat ik gewoon iemand naar de winkel kan sturen. Want krukken zijn altijd op voorraad. Aha. Dat stond toch echt anders op de website.

Afhankelijkheid en kwetsbaarheid

Waarom vind ik dit zo vervelend? Niet kunnen lopen is niet handig. Ik moet nu bij zo ongeveer alles om hulp vragen. Ik kan niet met een kop hete thee lopen. De hond uitlaten gaat niet. Mijn drukverband moet verwisseld worden, dat kan ik niet zelf.

Dat is niet fijn. Het voelt enorm kwetsbaar en afhankelijk. En ik heb alleen maar een ei op m’n enkel. Als het goed is, is dat weer snel foetsie. Maar wat als je een ernstige ziekte hebt? Waardoor je wel andere dingen aan je hoofd hebt dan dit soort geneuzel? Of als je chronisch ziek bent en je je continu met dit soort zaken bezig moet houden?

Overigens was niet alleen de site van Medipoint vreselijk onduidelijk, ook de website van CareynPlus vond ik dramatisch. Ik bleef in cirkels over de website surfen en kwam iedere keer op hetzelfde punt uit. Zonder de informatie die ik nodig had. Dat moet toch anders kunnen, mensen.

De oplossing voor deze inefficiënte communicatie

En weet je? Dat kan ook prima. Als je je website goed op orde hebt, met duidelijke informatie, klare taal en een prettige manier om door de site te navigeren, dan help je je klanten enorm. Dan surfen zij snel naar de juiste informatie en hoeven ze je klantenservice niet te bellen. Zo haal je daar een stuk van de druk weg. Wat denken jullie ervan, beste zorgaanbieders?

Efficiënt communiceren met Woorden per Kilo

Meer weten over een betere en efficiëntere communicatie? Stuur me een bericht, dan maken we een afspraak. Dan kan op mirjam@mirjamvanelst.com of via de contactpagina.

Het gigantische kunstwerk is trouwens van Thomas Trum, een Brabantse kunstenaar. Aanrader!

Bookreview ‘Het Happy 2050 Scenario’ van Babette Porcelijn

Onlangs las ik ‘Het Happy 2050 Scenario’ van Babette Porcelijn. Porcelijn is een van de luidste stemmen in duurzaamheidsland. In 2022 werd ze door LinkedIn uitgeroepen tot top voice op het gebied van klimaat en duurzaamheid. Met haar non-profit organisatie Think Big Act Now wil ze mensen op weg helpen naar een gelukkige, duurzame toekomst. Voor iedereen. ‘Het Happy 2050 Scenario’ is daarmee heel erg relevant en van nu.

Duurzaamheid, verborgen impact, al die transities waar we nu in zitten, het is allemaal niet bepaald lichte kost. En toch ligt het iedere dag op ons bordje. Er moet zo ongelooflijk veel gebeuren, hoe gaan we dat doen? Hoe krijgen we iedereen mee? En, hoe communiceren we daarover? Soms zou ik het liefst met een grote zak chips onder mijn dekbed duiken.

Gelukkig is er met alle verhalen over greenwashing ook veel oprechts mogelijk. Babette Porcelijn geeft in ‘Het Happy 2050 Scenario’ handvatten voor organisaties die zich bezighouden met duurzaamheid. Babette is van oorsprong designer, daardoor weet ze ingewikkelde informatie heel helder in beeld om te zetten. Waardoor die materie veel toegankelijker wordt.

Alles wat je kunt doen voor een gelukkige wereld

In ‘Het Happy 2050 Scenario’ laat Porcelijn zien hoe wij onze wereld runnen. Dat gaat helaas bepaald niet goed. Ze laat ook zien wat we daaraan kunnen doen. De ondertitel van het boek is ‘alles wat je kunt doen voor een gelukkige wereld’. Dat geeft de burger moed.

Duurzaamheidsgoeroe Babette Porcelijn weet raad

Gelukkig weet Babette dus raad. Ze kijkt niet weg. Sterker nog, ze laat een heel fel licht schijnen op allerlei activiteiten die niet okay zijn. Zoals corruptie, kinderarbeid en moderne slavernij. Praktijken waar iedereen tegen is. In principe. Maar die we wel gedogen. Waar we onze ogen voor sluiten. Uit onmacht, of onwetendheid. Of omdat we geen oplossing weten. Maar wel graag een nieuwe telefoon willen, om maar iets te noemen.

Mijnbouw is vervuilend en niet duurzaam

Een voorbeeld van zo’n praktijk is de mijnbouw. De mijnbouw is enorm vervuilend. En er komt slavernij bij voor, en kinderarbeid. Op dit moment kunnen we nog niet zonder mijnbouw. Maar zoals Porcelijn aangeeft, we hoeven niet perse op deze manier door te gaan. We hebben opties. Gelukkig.

Hoe maken we de mijnbouw minder vervuilend?

Zo kunnen mijnen een spaarpot aanleggen voor de sluiting van de mijn. Als een mijnbouwbedrijf nu failliet gaat, blijven de restproducten over. Deze worden niet opgeruimd. Met zo’n spaarpot kan dat gefinancierd worden. We kunnen grondstoffen uit het afval van de mijnbouw winnen. Vloeibaar afval kan ingedroogd worden. Daardoor wordt de kans kleiner dat er gif weglekt naar het grondwater. Waterzuiveringsinstallaties plaatsen is ook nog een optie. Zo kan vervuild proceswater gezuiverd worden van zware metalen en gifstoffen. Op de plek van de vervuiling.

Wat kan ik als burger doen tegen de mijnbouw?

Ik had niet verwacht dat ik, als individu, iets zou kunnen bijdragen. Maar dat kan ik dus wel. Dat vind ik een van de sterke punten van dit boek. Porcelijn laat duidelijk zien welke rol wij allemaal kunnen spelen.

Wat is dat dan? Minder consumeren. Zo min mogelijk nieuwe elektronische producten en auto’s kopen. Eerst kijken of je huidige product te repareren is. Gaat dat niet? Koop dan een tweedehands item. Vermijd onnodig bouwen en verbouwen. Is die badkamer of keuken echt aan vervanging toe of is het gewoon je smaak niet? Bespaar zoveel mogelijk op energieverbruik. Als we onze vraag naar energie verkleinen, dan hoeft er minder energie-infrastructuur aangelegd te worden. En dat is winst.

Slagkracht, oftewel: hoe gaan we dit nu aanpakken?

‘Het Happy 2050 Scenario’ eindigt met ‘slagkracht’. De slagkracht die wij als crew hebben. De acties die wij kunnen nemen om dat scenario, een gelukkige en gezonde wereld in 2050 te bereiken. Zodat wij, met ons allen, als een grote vloot zeilbootjes het huidige systeem vlot kunnen trekken.

Wist je trouwens dat je 25% van de bevolking nodig hebt om een systeem definitief en onomkeerbaar te laten kantelen? Dat zegt Jan Rotmans, professor transitiekunde. Volgens hem duurt het vrij lang voordat je die 25% bereikt hebt, maar als je dat voor elkaar hebt gekregen, dan gaat de resterende 75% vrij snel om. Omdat de transitie dan in een stroomversnelling komt. Rotmans schat dat zo’n 20% van de Nederlanders een duurzame leefstijl nastreeft. Dat biedt hoop!

De leefregels van Porcelijn

En Porcelijn geeft leefregels. Het zijn vuistregels voor de crew, voor ons dus, om dat ‘Happy 2050 Scenario’ te bewerkstelligen. Dit zin de leefregels die Porcelijn geformuleerd heeft:

GELUK – ga voor een waardig, waardevol leven voor jezelf en anderen

WELZIJN – zorg voor een veilige basis, leef gezond, werk samen, onderhoud contacten, ga voor je bliss en blijf leren

GELIJKE KANSEN – koop slaafvrij, fair trade en fair chain, help kansarmen in hun kracht te gaan staan, wees integer en verzet je tegen corruptie, gebruik geen drugs

ECONOMIE – gebruik je geld voor een happy 2050, betaal belasting, betaal de echte prijs, maak geen schulden, zet je geld bij een happy 2050 proof financiële instelling

NATUURLIJKE HULPBRONNEN – consumeer binnen de draagkracht: focus op ontspullen, plantaardig eten, schoon vervoer en een kleiner duurzaam huis; doe met  minder en voorkom verspilling.

BELEID – kies! Stem op een happy 2050 proof partij, of word zelf actief voor een happy 2050 beleid.

DE CREW – gebruik je slagkracht en bouw mee aan een happy 2050, inspireer anderen, leef het voor, wees nieuwsgierig en geniet ervan.

VEILIGE PLANEET – zet je in voor een levende planeet, voorkom schade aan milieu, klimaat en natuur, creëer groen, plant veel bomen, bescherm natuur.

‘Het Happy 2050 Scenario’ is een must-read

Babette Porcelijn heeft met veel liefde, passie en tijd aan dit boek gewerkt. En dat is te merken. De ruim 500 pagina’s staan boordevol informatie. Porcelijn weet ontoegankelijke informatie toch toegankelijk te maken. Knap gedaan. ‘Het Happy 2050 Scenario’ is een fantastisch hulpmiddel om jezelf te informeren. Het boek geeft concrete handvatten, maar Babette durft ook te dromen. En te inspireren.

Porcelijn kreeg het voor elkaar, om mijn drive weer terug te brengen. Met ‘Het Happy 2050 Scenario’ zwengelt ze mijn vuur weer aan. Ik heb zin om mijn schouders onder dat hele grote item van duurzaamheid te zetten. Niks geen zak chips dus, maar de wereld in. We hebben maar een paar anderen nodig voordat het omslagpunt komt. Ik heb er zin in.

Hoe kun jij in je werk meer doen met duurzaamheid? En hoe kun je de impact die je nu al hebt met je werk, laten zien aan je omgeving? Dat is waar ik je bij help. Door bijvoorbeeld jouw goede initiatieven te vertalen naar mooie teksten en aanwezigheid in de wereld.

Meer weten? Neem contact met me op.

REVIEWS

Aliene Alting – Aspen API

Werken met Mirjam is een feestje. Ze is een prettige persoonlijkheid om mee te werken, kan goed luisteren en legt daarna heel snel de vinger op de “zere plek”, maar op een opbouwende manier. Ze schrijft teksten op een heel toegankelijke manier en organiseert haar werk goed. Ze weet wat er nodig is om marketing communicatie binnen onze organisatie naar een hoger plan te brengen en komt met tal van realistische ideeen. Bovenal is ze enorm inspirerend als het gaat om duurzaamheid. En maakt ze niet alleen mij, maar ook verschillende collega’s binnen onze organisatie bewust bij alles wat we doen op het vlak van duurzaamheid.

Noortje Peek – GGzE

Vanuit haar aandacht voor de mens waardeer ik het samenwerken met Mirjam heel erg. Bij het eerste redactieoverleg schuift ze direct aan waarbij we samen de onderwerpen voor de driemaandelijkse Planetree & kwaliteit krant van GGzE bepalen. Het werkt heel makkelijk met Mirjam: lange of korte teksten, interviews, ze draait er haar hand niet voor om. En ze krijgt ook graag je feedback, in tekst, taal of proces.

Linda den Boef – Dorsman – Dorcas

Mirjam heeft voor een campagne van Dorcas (Portraits of Power, https://portraitsofpower.org/) alle interviews ge-edit. Niet alleen heeft zij gezorgd dat het taalkundig allemaal klopte, zijn heeft er ook aan bijgedragen dat de kracht in deze verhalen goed naar voren komt. Mirjam heb ik ervaren als een enthousiast en prettig persoon om mee samen te werken, maar ook zeker een storyteller die het verhaal zo weet te herschrijven dat het recht doet aan de herkomst. Mirjam is flexibel, goed bereikbaar, duidelijk en eerlijk en ik heb onze samenwerking als zeer positief ervaren. Ik kijk uit naar een volgend project met Mirjam!

Wilgo Dors – Dors Werk & Leertrajecten

Mirjam heeft naar tevredenheid de teksten voor mijn website geschreven. Maar Mirjam is meer dan een tekstschrijver. In het verleden heeft ze meerdere websites opgezet en dat is te merken. Mirjam, luistert, denkt mee, stelt vragen en komt met ideen over de website als geheel, niet alleen de teksten. Ze is kritisch op een opbouwende manier en niet belerend. Ze denkt ‘out of the box’ waardoor mijn website beter is geworden dan ik had verwacht. Ik raad haar dan ook van harte aan.

Astrid Habraken – van Esdonk – Queesten

Mirjam schrijft al jaren blogs voor mij en doet dat op geheel eigen wijze. Altijd enthousiast en met de juiste tone of voice. En daarbij: altijd (ruim) op tijd. Mirjam denkt mee, is creatief en heeft een eigen invalshoek. Daarmee zijn haar blogs altijd origineel. Ik hoop nog lang met haar te mogen samenwerken.

Marie Cecile Oosterhout – Studio Bont

Wij hebben Mirjam gevraagd voor het schrijven van 2 artikelen voor het nieuwe magazine BEP. BEP is een magazine over de Nijmeegse vrouwen. Mirjam heeft 2 vrouwen geïnterviewd voor ons blad en dat zijn 2 erg leuke artikelen geworden. Mirjam was heel flexibel, alles ruim binnen de deadline en de 2 geïnterviewden vrouwen waren zelf ook heel erg bij met hun artikel. Kortom ik kan Mirjam alleen maar aanbevelen als tekstschrijfster!

Marlène Wijnaar – KlaarOver Psychosociaal Werk

Jij ook bedankt voor de prettige samenwerking,
de woorden zijn werkelijk kilo’s waard!

Duurzame donaties

Ben je er vorig jaar nog aan toegekomen? Om een donatie te doen aan een of (hey, waarom niet) meerdere goede doelen? Nee? Mooi! Want dan heb ik nog een paar tips voor je.

Waar gaat mijn geld naartoe?

Vind jij het net zo lastig als ik om het perfecte doel te vinden? Lees dan door. Dit zijn de voorwaarden waaraan ‘mijn’ goede doelen moeten voldoen:

  • Het moet een kleine organisatie zijn.
  • Mijn geld moet rechtstreeks naar de ontvanger gaan, het is niet bestemd voor overhead of zoiets.
  • Het doel is duurzaam en dierzaam.

Zo streep ik al heel wat bestemmingen af. Maar dan zijn er nog duizenden organisaties die wel hieraan voldoen. In Nederland en daarbuiten.

Wat is de zin van mijn geld?

Wat me ook helpt, is nadenken over mijn doelen. Wat wil ik met mijn geld bereiken? Tobias Leenaert schrijft daarover in zijn boek ‘Naar een vegan wereld’. Een mooiere en leefbaardere wereld, voor iedereen. Dat wil ik.

In zijn boek vertelt Tobias dat er veel meer flexitariërs en vegetariërs zijn dan veganisten. Door hun omvang hebben flexitariërs en vegetariërs meer impact dan veganisten. Als je doel minder dierenleed is, dan kun je je dus veel beter richten op die grote groep dan op dat kleine clubje. Best logisch.

Dat deed me denken aan mijn giften. Die deed ik aan kleine clubjes. Die heel mooi werk doen, met prachtige resultaten voor de rechtstreeks betrokkenen. Maar…

Saai, maar wel resultaat

De lange termijn en mijn grote doel is daar niet zo bij gebaat. Als je dat wilt, dan moet je op een andere manier gaan schenken. Strategisch. Minder warm and fuzzy, maar wel een hoger resultaat. Op de lange termijn. Interessant.

Zo kwam ik bij de website Doneer Effectief uit. Zij leggen het zo uit:

  • Voorkomen is beter dan genezen of herstellen. Dit geldt ook voor rampen en klimaatschade.
  • Met een even grote gift kun je elders in de wereld vele malen meer bereiken dan lokaal of landelijk.
  • We laten ons bij onze keuzes leiden door wetenschappelijk onderzoek en niet door marketing.

Klinkt goed, toch? Zo ziet hun selectieproces eruit:

Stap 1: wereldproblemen selecteren. Ze richten zich op problemen die:

  1. omvangrijk zijn en waar vele levens mee te redden of te verbeteren zijn
  2. nog weinig aandacht kregen, hoewel er veel “winst” te behalen is
  3. uitvoerbaar en op grotere schaal toe te passen zijn.

Stap 2: Goede doelen selecteren. De criteria die hiervoor gehanteerd worden, zijn:

  1. Bewezen effectiviteit
  2. Kosteneffectiviteit
  3. Groeipotentie
  4. Transparantie

Stap 3: de beste beoordelaars kiezen

Kortom: ik was om. Deze aanpak past perfect bij mijn doelen. Geen dierenleed meer. Op kleine schaal kan ik dat natuurlijk prima zelf doen. Onder meer door mijn veganistische levensstijl. Maar die grote schaal, dat gaat mij in mijn eentje niet lukken. Daaraan kan ik wel een bijdrage leveren. Door een donatie te doen op Doneer Effectief. En dat kun jij dus ook prima doen. Als individu of met je bedrijf.

Meer weten?

Lees dan het interview met Bram Schaper, directeur van Stichting Doneer Effectief. Dat interview vind je hier: Elke dag een leven redden.

Arme varkentjes

Heb ik nu helemaal niets gedoneerd aan ‘warm & fuzzy’ organisaties? Dat kon ik natuurlijk niet over mijn hart verkrijgen. Ik heb strategisch en ‘feel good’ gedoneerd. Want het was Kerstmis, he? Ik heb ook nog een donatie gedaan aan De Varkensschuur, een kleinschalige opvang waar dieren in rust en vrede mogen leven en zichzelf mogen zijn. Mooi, he?

Thanksgiving, Thanksvegan, Black & Green Friday

We hadden het er maar druk mee, de afgelopen tijd: Thanksgiving, Thanksvegan, Black Friday, Green Friday. Het was nogal wat om allemaal bij te houden op social media. Alle voors en tegens werden breed uitgemeten.

Uitspreken waar je dankbaar voor bent, een prachtig gegeven. Toch zijn er, zeker in de US, steeds meer mensen die het allemaal maar niets vinden. En dat snap ik wel.

Want mooi natuurlijk, dat de pelgrims destijds aangaven waarvoor ze dankbaar waren. Zoals de 126 paar schoenen die ze meegenomen hadden.*

Minder mooi is dat ze in de jaren daarna de oorspronkelijke Amerikaanse bewoners vrijwel allemaal over de kling joegen. En dat ze, toen ze die klus geklaard hadden en gratis personeel nodig hadden, dat uit Afrika haalden. U weet wel, met die slavenboten waar onze voorvaders ook een en ander mee te maken hadden.

Waarom zou je vieren dat je voorouders vreselijk zijn behandeld? En laten we wel wezen, voor de nazaten van deze Amerikanen is de tweeklassemaatschappij in de US nog steeds niet zo’n feest.

Hetzelfde geldt voor al die dieren die ieder jaar hun leven verliezen met Thanksgiving. Even voor het idee: ieder jaar belanden maar liefst 45 miljoen kalkoenen in de oven. En op het bord van al die dankbare mensen.

Het voelt allemaal wat ironisch. Of hypocriet. Je volproppen met dieren die een armzalig leven hebben gehad, zeggen hoe dankbaar je bent en de volgende dag naar de winkel rennen om allerlei goede deals te scoren voor spullen die je niet nodig hebt. Waar je minimaal tot aan de volgende Thanksgiving over doet om de boel af te betalen.

Dus wat nu?

We leven op het moment in ongemakkelijke, schurende tijden. Mensen geven aan waar ze ontevreden over zijn, wat anders moet. En dat is goed. Lastig, pijnlijk, vervelend. Ongezellig. Maar wel nodig.

Wat kun je doen als je het eigenlijk allemaal wel prima vindt? Als je best comfortabel op de bank zit, in je doorzonwoning met driedubbelglas en zonnepanelen?

Dan kun je je nog steeds verdiepen in de transities waar we nu met ons allen in bevinden. Verdiepen in de ander. Kijken wat je kunt betekenen. En bovendien: dit gaat ons allemaal aan. Dit is niet van de buurman, de bakker of de pakketbezorger. Maar van ons, de hele maatschappij.

Ga lezen. Zoals het interview van het FD met Zoë Papaikonomou en Kauthar Bouchallikht:

https://fd.nl/samenleving/1457975/de-ongezellige-kant-van-inclusie-en-diversiteit-op-de-werkvloer-iwk2caIGMpTo

En de column van Eva Meijer: https://www.nrc.nl/nieuws/2022/11/22/waar-we-het-over-hebben-als-we-praten-over-veganisme-a4148976

Niet gezellig, wel noodzakelijk. En stoppen met zeuren. Nu gewoon aan de bak.

** Waargebeurd verhaal. De pelgrims hadden zich niet zo goed voorbereid op hun reis naar het westen. Zo hadden ze dus honderden schoenen en laarzen bij zich, maar niets om het land te bewerken. Best een wonder dat ze het overleefd hebben.